Teken komen op veel plaatsen in Nederland voor. Ze lijken op kleine platte spinnetjes. Ze leven in hoog gras, struiken of tussen dode bladeren.
Teken kunnen mensen bijten. Meestal is een beet onschuldig, maar soms kunt u er ziek van worden. Het is belangrijk dat u zich tegen teken beschermt.
• Bekijk de film over teken.
• Lees hieronder meer.
• En check op de tekenradar hoe actief de teken zijn.
Tekenbeet
Teken zuigen zich vast in de huid. Ze zuigen bloed op en worden dan groter. De meeste mensen worden gebeten tussen maart en oktober.
Van een tekenbeet kunt u ziek worden. U kunt er de ziekte van Lyme door krijgen.
Bent u gebeten door een teek? Haal de teek dan snel weg. Zo wordt de kans om ziek te worden kleiner.
Travel Health Clinic adviseert om na een uitstapje in het groen altijd uw lichaam en kleding te controleren op teken.
Teek verwijderen
1. Neem een puntig pincet, tekentang of tekenlepel
2. Pak de teek zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast
3. Trek de teek er langzaam uit
4. Smeer daarna jodium of alcohol 70% op het wondje
5. Schrijf de datum dat u gebeten bent en de beetplek op
Naar de huisarts?
Overleg met uw huisarts:
• Bij een rode ring om de beet die groter wordt
• Als u na een tekenbeet klachten krijgt die op griep lijken
• Als u na een tekenbeet ernstige hoofdpijn krijgt
• Als een teek langer dan 24 uur op uw huid heeft gezeten
Ziekte van Lyme
De meeste mensen worden niet ziek na een tekenbeet. Maar u kunt de ziekte van Lyme krijgen na een tekenbeet.
Als u klachten hebt gekregen na een tekenbeet kan dit behandeld worden met antibiotica. Hoe eerder dit gebeurt, hoe beter en sneller het resultaat.
Teken-encefalitis
Een klein deel van de reeën op de Sallandse heuvelrug hebben teken die een ander virus bij zich hebben (Tick Borne Encephalitis, of het TBE-virus). Dit virus kan bij mensen teken-encefalitis (hersenontsteking) veroorzaken. In Nederland is nog niemand ziek geworden van deze teken met dit virus. Als u na een tekenbeet ziek wordt, gaat u dan naar de huisarts.
RIVM App tekenbeet
Er is nu ook een “Tekenbeet” app. Deze kunt u gratis downloaden via de AppStore of GooglePlay. In deze app leest u hoe u zich kunt beschermen tegen teken. Het helpt u ook met wat u moet doen als u door een teek gebeten bent.
Teek control
Kinderen kunnen het spel teek control spelen.
Zo leer je wat teken zijn en waar ze zitten. Je leert ook hoe je jezelf en je vrienden na het spelen in het groen op teken kunt controleren. In de game race je rond op de kaart van je eigen buurt om daar te zorgen dat de kinderen zich laten controleren op teken.
In veel landen is het bezitten en gebruiken van opiumwetmiddelen streng verboden. Gaat u op reis met een medicijn dat onder de Opiumwet valt? Dan moet u hiervoor een officiële verklaring aanvragen. Het CAK waarmerkt deze verklaringen. Check op de site van het CAK welke voorzorgsmaatregelen u moet nemen. https://www.hetcak.nl/portalserver/portals/cak-portal/pages/s3-1-medicijnen-mee-op-reis
Hoe groot is het risico dat ik besmet raak met het Zika virus wanneer ik de Olympische Spelen in Brazilië bezoek?
Tijdens de Olympische Spelen is het winter in Brazilië. Dan is het koel en zijn er weinig muggen op de hoofdlocaties waar de wedstrijden plaatsvinden (Rio de Janeiro en omgeving). Daardoor is het risico op een besmetting met het Zika virus laag. Alleen sommige voetbalwedstrijden worden gehouden in het Amazonegebied (Manaus). Hier is het veel warmer, waardoor het risico op tropische ziekten hoger ligt, dus ook op het Zika virus.
Hoe moet ik mij voorbereiden voor een bezoek aan de Olympische Spelen? Brazilië is een tropisch land waar het risico op het oplopen van een aantal ziekten hoger is. Het RIVM adviseert iedereen die Brazilië bezoekt, een afspraak te maken bij een reizigersadviesbureau en de maatregelen te treffen die voor dat land worden geadviseerd.
Ik ben zwanger of wil zwanger worden. Kan ik de Olympische Spelen in Brazilië bezoeken? Zwangere vrouwen wordt aangeraden niet naar de Olympische Spelen te gaan. Wetenschappers zijn het erover eens dat besmetting met het Zika virus schadelijk kan zijn voor het ongeboren kind. Daarom wordt zwangere vrouwen en vrouwen die zwanger willen worden geadviseerd geen reizen te maken die niet noodzakelijk zijn.
Lopen onze atleten risico op besmetting met het Zika virus tijdens de Olympische Spelen? De Nederlandse atleten lopen evenals de bezoekers van de spelen een gering risico op het oplopen van een infectie met het Zika virus. De Nederlandse atleten krijgen advies op maat van de NOC*NSF. Er is regelmatig overleg met alle betrokken partijen over hun gezondheid. De Braziliaanse overheid treft zeer strenge muggenbestrijdingsactiviteiten op de locaties waar de atleten bijeenkomen.
Adviezen voor reizigers Ik ga op reis naar gebied waar het Zika virus heerst, wat kan ik doen?
De muggen die het Zika virus kunnen overdragen, kunnen ook dengue en chikungunya overbrengen. Het is belangrijk om overdag en ‘s avonds zorgvuldig antimuggenmaatregelen te nemen in gebieden waar het Zika virus voorkomt.
Muggenwerende maatregelen zijn: Draag bedekkende kleding
Smeer onbedekte huid in met een muggenwereldmiddel dat DEET bevat. Kinderen jonger dan 2 en zwangere vrouwen mogen alleen producten met maximaal 30% DEET gebruiken. Adviezen voor het gebruik van DEET staan beschreven in de LCR-folder DEET op reis.
Slaap altijd onder een (geïmpregneerde) klamboe of in een muggenvrije ruimte.
Reizigers met een immuunstoornis of een chronische ziekte worden evenals zwangere vrouwen geadviseerd voor vertrek advies bij een behandelend arts of GGD te vragen.
Kan ik bloed doneren na terugkomst uit Latijns- of Midden-Amerika? Reizigers die terugkeren uit een bestemming buiten Europa mogen sowieso de eerste vier weken na terugkomst geen bloed doneren bij de Nederlandse bloedbanken. Deze periode is nodig om te zorgen dat tropische ziekten, zoals malaria en dengue en nu dus ook zikavirus, niet overgedragen kunnen worden via een bloedtransfusie. Mocht een reiziger (ongemerkt) besmet zijn geraakt met het Zika virus, dan is het virus na een maand zeker uit het bloed verdwenen. Na een maand kan weer veilig bloed gedoneerd worden.
De Olympische Spelen en de Paralympische Spelen zullen dit jaar gehouden worden in Rio de Janeiro, Brazilië.
De Olympische Spelen zullen plaatsvinden van 5 tot en met 21 augustus 2016 en de Paralympische Spelen
zullen plaatsvinden van 7 tot en met 18 september 2016.
Vaccinaties
In Brazilië komt een aantal infectieziekten voor dat in Nederland niet voorkomt en waarvoor preventieve
maatregelen genomen kunnen worden (zoals vaccineren).
Anti-muggenmaatregelen
In Rio de Janeiro komt geen gele koorts of malaria voor, maar er bestaat wel een risico op een infectie met
het dengue-, chikungunya- en zika-virus. Al deze virussen worden door dezelfde soort muggen overgedragen.
Deze muggen zijn vooral overdag en in steden actief. Voor reizigers naar deze gebieden wordt geadviseerd
met name overdag strikte antimuggenmaatregelen te nemen.
Risico op besmetting met het zika-virus
Braziliaanse onderzoekers hebben een grove schatting gemaakt van het risico op een infectie met het
zika-virus voor bezoekers naar de Olympische Spelen in Rio de Janeiro, Brazilië. Zij schatten dat het risico
voor iemand die gedurende 3 weken de Olympische Spelen bezoekt 1,8 per miljoen toeristen is. Het risico
voor toeristen wordt dus zeer laag geschat. Aan de andere kant zijn er steeds meer aanwijzingen dat een
zika-virusinfectie opgelopen tijdens de zwangerschap een verhoogde kans geeft op afwijkingen bij het
ongeboren kind.
Een mogelijk verband tussen zika-virusinfecties en Guillain-Barre syndroom is onlangs ook beschreven.
(bron: modelleringsstudie, ECDC, NEJM)
Advies
Het LCR adviseert aan zwangeren om de risico’s van een reis naar de tropen goed af te wegen en indien
mogelijk uit te stellen vanwege het vóórkomen van tropische infectieziekten, waaronder het zika-virus.
Zie voor alle veel gestelde vragen over het zikavirus de website van het RIVM.
